Koper włoski na kolki u niemowlaków — bezpieczeństwo stosowania

Jakie działanie ma koper włoski?

W lecznictwie wykorzystujemy owoce kopru włoskiego i to właśnie ich mieszankę znajdziemy w herbatce koperkowej. Koper włoski dzięki składnikom zawartym w olejku eterycznym działa:

• Wiatropędnie;
• Rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego; 
• Pobudzająco na perystaltykę jelit;
• Pobudzająco na produkcję enzymów trawiennych;
• Antyseptycznie.

Powyższy mechanizm działania tłumaczy, dlaczego roślina była stosowana u niemowląt w przypadku kolek i wzdęć. Skutecznie usuwa nadmiar gazów, wspomaga trawienie i łagodzi ból brzucha. W dodatku stosuje się go w postaci naparu, który łatwo podać dziecku [1]. 

Dlaczego nie można go podawać niemowlętom? 

Poniżej dwie przyczyny, dla których nie powinno się stosować herbatki koperkowej u niemowląt.

Działanie genotoksyczne

Badania potwierdziły, że owoc kopru włoskiego posiada w składzie estragol. Jest to substancja zakwalifikowana jako kancerogen, co oznacza, że może wywoływać mutacje prowadzące do rozwoju nowotworów. Genotoksyczność, czyli bezpośrednie oddziaływanie na materiał genetyczny u niemowląt jest szczególnie szkodliwe. Ich organizm jest w fazie intensywnego rozwoju, a układ immunologiczny nie jest rozwinięty na tyle, żeby poradzić sobie z walką z tego typu związkami. 

Stosowanie herbatki z kopru włoskiego z małą częstotliwością u dorosłych nie przynosi negatywnych skutków, jednak w przypadku dzieci poniżej 4. roku życia brak jest badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania. Ze względu na ryzyko, jakie może przynieść estragol, nie powinno się podawać kopru niemowlętom [2].

Działanie estrogenne

Koper włoski posiada związki chemiczne o działaniu estrogennym. Długotrwałe stosowanie tego typu związków może prowadzić do przedwczesnego powiększania się gruczołów piersiowych. U dziewczynek może pojawić się zbyt szybki rozwój płciowy, a u chłopców rozwój ten może być zaburzony [3]. 

Czym zastąpić herbatkę koperkową?

Tkliwość brzucha, kolki czy problemy z trawieniem to bardzo częste dolegliwości u niemowląt. W zastępstwie za herbatkę koperkową można sięgnąć po następujące produkty:

• Symetykon: to substancja, która powoduje mechaniczne rozbicie pęcherzyków gazu znajdujących się w jelitach. Dzięki temu mniejsze pęcherzyki łatwiej przemieszczają się w jelitach, a uczucie wzdęcia znika. Substancja nie wchłania się z jelit, jest bezpieczna w stosowaniu i nie powoduje działań niepożądanych. Simetikon można dostać pod nazwą Espumisan, Bobotic forte w postaci łatwych do podania kropel.
• Laktaza: jest to enzym trawienny, który ma za zadanie rozkładać laktozę, czyli główny cukier znajdujący się w mleku. Zdarza się, że niemowlę nie radzi sobie z trawieniem mleka, co wywołuje bolesność brzuszka. Po odpowiedniej diagnostyce można podać krople zawierające laktazę. Znajdziesz je w suplementach diety o nazwie Kolzym oraz Delicol.
• Probiotyki: mikroflora bakteryjna zasiedlająca jelita ma ogromne znaczenie w procesie trawienia pokarmu. U dzieci jest ona mniej bogata niż u dorosłych. Pierwszym z zaleceń w przypadku problemów z trawieniem jest podawanie probiotyków. Oprócz układu pokarmowego wpływają one na rozwój całego organizmu. Sama kolka niemowlęca u niemowląt jest czynnościowym zaburzeniem przewodu pokarmowego, przez co metody walki z dolegliwością są ograniczone. Badania dowodzą, że stosowanie szczepu Lactobacillus reuteri DSM 17938 w dawce 10⁸ jtk przez 21 dni skutecznie skróciły czas płaczu u dziecka. Badanie dotyczyło niemowląt karmionych piersią. Ten szczep znajdziemy w preparatacie Biogaia [4].

Warto wspomnieć pacjentowi o tym, że masaże brzucha dziecka mogą znacznie złagodzić objawy kolek. Jest to potwierdzone badaniami. Dodatkowo można polecić zakup sprzętu, który będzie samodzielnie kołysać kołyską. Ruchy maluszka w kołyszącej się kołysce, porównywalnie redukują płaczliwość podczas występowania kolek u niemowląt [5].

Literatura:

1. Foeniculi amari fructus, Farmakopea X.
2. Raffo, A., Nicoli, S., & Leclercq, C. (2011). Quantification of estragole in fennel herbal teas: implications on the assessment of dietary exposure to estragole. Food and Chemical Toxicology, 49(2), 370-375.
3. Türkyılmaz, Z., Karabulut, R., Sönmez, K., & Başaklar, A. C. (2008). A striking and frequent cause of premature thelarche in children: Foeniculum vulgare. Journal of pediatric surgery, 43(11), 2109-2111.
4. Praktycznie Zastosowanie Probiotyków. H. Szajewska. Gastroenterologia Kliniczna 2014, tom 6, nr 1, 16-23 
5. Huhtala, Virpi & Lehtonen, Liisa & Heinonen, Riitta & Korvenranta, Heikki. (2000). Infant Massage Compared With Crib Vibrator in the Treatment of Colicky Infants. Pediatrics. 105. E84. 10.1542/peds.105.6.e84. To evaluate the effectiveness of infant massage compared with that of a crib vibrator in the treatment of infantile colic.